Αριστείδης Δ. Μαντζούνης - Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας
Αριστείδης Δ. Μαντζούνης - Χειρουργός Οφθαλμίατρος - Αθήνα

Λειτουργία της Όρασης
Η λειτουργία της όρασης μπορεί να συγκριθεί με εκείνη μιας φωτογραφικής μηχανής. Ο κερατοειδής και ο φακός του ματιού παίζουν τον ρόλο των φακών, ενώ ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι το «φίλμ» που καταγράφει την εικόνα και τη μεταβιβάζει στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου. Όταν η ωχρά κηλίδα – το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς – εμφανίζει εκφύλιση, τότε η ποιότητα της εικόνας που λαμβάνουμε μειώνεται, ακόμη κι αν ο κερατοειδής και ο φακός είναι διαυγείς.

Τι είναι η Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας;
Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την κεντρική, ευκρινή και έγχρωμη όραση – την όραση που μας επιτρέπει να διαβάζουμε, να αναγνωρίζουμε πρόσωπα ή να οδηγούμε. Η Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ) είναι μια χρόνια, προοδευτική πάθηση που επηρεάζει αυτήν ακριβώς τη λειτουργία.

Εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών και αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες μείωσης της όρασης σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η περιφερική όραση παραμένει συνήθως ανεπηρέαστη.

Τύποι και Στάδια

Ξηρού τύπου ΗΕΩ: Είναι η πιο συχνή μορφή. Ξεκινά με τη συσσώρευση drusen (κίτρινες αποθέσεις) κάτω από το μελάγχρουν επιθήλιο. Σταδιακά, προκαλείται γεωγραφική ατροφία, δηλαδή απώλεια του αμφιβληστροειδούς σε περιοχές της ωχράς, οδηγώντας σε σημαντική έκπτωση της κεντρικής όρασης.
Υγρού τύπου ΗΕΩ: Πιο επιθετική μορφή, κατά την οποία αναπτύσσονται παθολογικά νέα αγγεία κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Αυτά τα νεοαγγεία είναι εύθραυστα και διαρρέουν υγρό ή αίμα, προκαλώντας οίδημα, ουλοποίηση και απότομη απώλεια της κεντρικής όρασης.




	Ποια είναι τα Συμπτώματα; Η ΗΕΩ μπορεί να εξελίσσεται χωρίς εμφανή συμπτώματα. Όσο προχωρά, ο ασθενής μπορεί να παρατηρήσει: Δυσκολία στην ανάγνωση ή στην αναγνώριση προσώπων Παραμόρφωση εικόνων (ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές) Σκοτεινά ή θολά σημεία στο κέντρο του οπτικού πεδίου Ανάγκη για έντονο φωτισμό Μειωμένη χρωματική ευαισθησία ή νυχτερινή όραση Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την πρόγνωση. Διάγνωση Η διάγνωση γίνεται με πλήρη οφθαλμολογική εξέταση που περιλαμβάνει: Έλεγχο οπτικής οξύτητας Τονομέτρηση Βυθοσκόπηση Εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία Προηγμένες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) και η OCT αγγειογραφία, επιτρέπουν την πρώιμη διάγνωση με ακρίβεια, χωρίς τη χρήση σταγόνων ή σκιαγραφικών. Θεραπευτική Αντιμετώπιση Ξηρού τύπου: Δεν υπάρχει προς το παρόν οριστική θεραπεία. Ωστόσο, υγιεινή διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά (λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, βιταμίνες C, E, ψευδάργυρος, ω-3 λιπαρά) μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη. Η διακοπή του καπνίσματος και η άσκηση επίσης συνιστώνται. Υγρού τύπου: Αντιμετωπίζεται με ενδοϋαλοειδικές ενέσεις φαρμάκων που μπλοκάρουν τον αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα (VEGF). Αυτό εμποδίζει την ανάπτυξη παθολογικών αγγείων και τη διαρροή υγρού στον αμφιβληστροειδή. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι: Avastin (bevacizumab) Lucentis (ranibizumab) Eylea (aflibercept) Beovu (brolucizumab) Vabysmo (faricimab) Η αγωγή ξεκινά με τρεις μηνιαίες εγχύσεις, ενώ η συχνότητα των επόμενων καθορίζεται από την ανταπόκριση του ασθενούς. Η σημασία της πρόληψης Επισκέπτεστε τακτικά τον οφθαλμίατρό σας, ιδιαίτερα μετά τα 50 ή αν παρατηρείτε αλλαγές στην όρασή σας. Η πρώιμη διάγνωση και η σωστή παρακολούθηση μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη διατήρηση της όρασης.